KỸ THUẬT CHỌC HÚT TẾ BÀO BẰNG KIM NHỎ (FNA) CÁC HẠCH LYMPHO NGOẠI VI

BS Thạch Thị Ái Xuân – Khoa Giải Phẫu Bệnh

     Xét nghiệm chọc hút tế bào bằng kim nhỏ FNA ( Fine Needle Aspiration) là dùng bơm tiêm gắn kim tiêm đưa qua da vào vùng tổn thương, hút với áp lực âm để các tế bào tổn thương vào trong kim, phụt chất dịch lấy được trên phiến kính, cố định, nhuộm, nhận định hình thái tế bào, sự sắp xếp tế bào, nền phiến đồ dưới kính hiển vi quang học để chẩn đoán bệnh của hạch.

Quy trình thực hiện:

Giải thích cho người bệnh hoặc người nhà bệnh nhân về quy trình thực hiện, mục đích, nguy cơ, lợi ích để người bệnh yên tâm và hợp tác làm xét nghiệm.

Bước 1: Lấy  bệnh phẩm:

     Bộc lộ vị trí cần chọc hút ( bệnh nhân có thể nằm hoặc ngồi tùy theo theo vị trí hạch cần bộc lộ để làm thủ thuật cho thuận tiện).

     Sát trùng vùng cần chọc hút bằng cồn Iod.

     Chọc hút để lấy bệnh phẩm: cố định vị trí hạch cần chọc bằng hai ngón bàn tay trái, tay phải cầm kim có gắn bơm tiêm xuyên qua da vào hạch, hút dưới áp lực âm để dịch vào trong lòng kim. Trước khi rút mũi kim ra khỏi hạch, cần giải phóng áp lực âm, rút nhanh kim qua da. Có thể chọc hút nhiều vị trí trên hạch ( nếu hạch > 1,5cm) hoặc chọc hút nhiều hạch ( cần đánh dấu thứ tự hạch hoặc vị trí hạch được chọc hút trên phiến kính). Sát trùng lại vị trí đã chọc hút hoặc băng lại nếu cần.

Bước 2: Làm phiến đồ:

     Tháo kim ra khỏi bơm tiêm.

     Kéo pitong xuống để lấy không khí vào bơm tiêm tạo áp lực.

     Lắp kim vào bơm tiêm.

     Nhanh chóng phụt dịch chọc ra khọi phiến kính đã ghi sẵn mã số bệnh nhân.

     Dùng một phiến kính khác dàn bệnh phẩm trên các phiến kính có bệnh phẩm để bệnh phẩm được dàn mỏng, đều.

Bước 3: Cố định phiến đồ.

Bước 4: Nhuộm các phiến đồ.

Bước 5: Nhận định kết quả.

Ưu điểm: là một kỹ thuật đơn giản, rẻ tiền, thực hiện nhanh chóng và an toàn với độ chính xác cao. Do được thực hiện bằng kim nhỏ nên kỹ thuật này có tính thẫm mỹ cao hơn so với các kỹ thuật sinh thiết khác.