VI KHUẨN H.PYLORI, NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT?

KTV Trương Thị Hằng Ni-Khoa xét nghiệm

     Trong những năm gần đây, với sự phát triển không ngừng của khoa học kỹ thuật đã mang lại hạnh phúc cho con người. Các thông tin ngày càng được phổ biến cho mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt các thông tin về sức khỏe con người. Gần đây, nhiều người đã quan tâm rất nhiều về vi khuẩn Helicobacter pylori- Một loại vi khuẩn được coi là một trong nhiều tác nhân quan trọng gây viêm dạ dày mạn , loét dạ dày tá tràng  và ung thư dạ dày. Để tìm hiểu về vấn đề này, chúng tôi sẽ đưa ra những câu hỏi và cung cấp cho quý vị các thông tin chính về Helicobacter pylori.

1. Vi khuẩn HP (H. pylori) là gì

 hay còn gọi là HP trong dạ dày có tên đây đủ là Helicobacter pylori. Vi khuẩn H. pylori  là trực khuẩn Gram âm có dạng xoắn,xâm nhập vào cơ thể qua miệng và vào hệ thống tiêu hóa gây bệnh viêm loét dạ dày-tá tràng và có thể gây ung thư biểu mô dạ dày.

Thông thường, các loại vi khuẩn khó tồn tại được trong dạ dày, bởi các chất dịch và axit mạnh. Tuy nhiên, H. pylori có khả năng thích nghi và tự tạo ra một vùng có độ axit thấp. Chúng sống ở lớp nhầy niêm mạc dạ dày và sản sinh catalase, chất này phá huỷ thành niêm mạc dạ dày, gây tổn thương và viêm nhiễm mãn tính.

2. H. pylori lây nhiễm qua đường nào ?

Đường miệng – miệng: Ngoài niêm mạc dạ dày, vi khuẩn HP còn tồn tại trong nước bọt, mảng bám trên răng và khoang miệng của người bệnh. Do đó, vi khuẩn HP có thể lây truyền từ người này sang người khác qua việc dùng chung bát đũa, hôn trực tiếp.

Đường phân – miệng: Vi khuẩn HP tồn tại trong phân người bệnh nên có thể lây truyền qua tay (nếu sau khi đi vệ sinh không rửa tay sạch sẽ), hoặc vi khuẩn lây truyền qua các con vật trung gian như chuột, gián, ruồi, ….

Đường dạ dày – dạ dày: Vi khuẩn HP ở dạ dày có thể lây nhiễm trong quá trình thực hiện thao tác nội soi dạ dày tại các cơ sở y tế, khi dụng cụ nội soi không được vệ sinh sạch sẽ, vi khuẩn HP có thể lây nhiễm từ người có bệnh sang người khỏe mạnh.

3. Dấu hiệu nhận biết nhiễm vi khuẩn H. pylori

Người bệnh nhiễm H.pylori không phải ai cũng có biểu hiện cụ thể. Nếu có, các dấu hiệu hay triệu chứng có thể xảy ra khi nhiễm H. pylori, bao gồm:

• Cơn đau nhức hoặc nóng trong bụng
• Buồn nôn
• Ói mửa
• Thường xuyên ợ hơi
• Đầy hơi
• Giảm trọng lượng…

Khi những triệu chứng này xuất hiện thường xuyên, người bệnh cần đi khám Tiêu hóa và điều trị sớm.

4. Nhiễm khuẩn H. pylori có nguy hiểm không?

Tại Việt Nam tỉ lệ nhiễm vi trùng H. pylori lên đến 75%. Vi trùng H. pylori là tác nhân gây ra các bệnh lý dạ dày ở người, thường gặp nhất là viêm loét dạ dày, . Tuy nhiên không phải ai nhiễm vi khuẩn này cũng có biến chứng.

Khoảng 80% số người bị nhiễm vi trùng H. pylori trong dạ dày không có triệu chứng hoặc biến chứng, khoảng 10 – 15% sẽ có loét dạ dày tá tràng và chỉ 1 – 3% sẽ xuất hiện ung thư dạ dày sau quá trình viêm nhiễm do H. pylori gây ra trong hơn chục năm ở dạ dày.

5.Có phải cứ nhiễm vi khuẩn HP là bị ung thư dạ dày không?

Các nghiên cứu cho thấy vi khuẩn HP có hàng trăm loại khác nhau, trong đó, chỉ một số loại vi khuẩn mang gen CagA có độc lực cao thì mới có nguy cơ gây ung thư cao. Thực tế, hơn 70% người bệnh mang vi khuẩn HP nhưng không phải ai cũng bị ung thư.

6.Xét nghiệm tìm H.Pylori như thế nào?

Xét nghiệm xâm lấn cần có nội soi

• Sinh thiết và mô học:phát hiện trực tiếp vi khuẩn H.pylori.
• Test urease nhanh (clo test): giúp phát hiện hoạt động sống (sinh men urease) của H.pylori.
• Nuôi cấy phân lập.
• PCR tìm DNA vi trùng :phát hiện sự hiện diện của vi khuẩn H.pylori,xác định genotype và xác định đột biến kháng thuốc.
• Phương pháp huyết thanh học: dùng kỹ thuật ELISA để phát hiện kháng thể IgG,IgM trong huyết thanh bệnh nhân thường dùng nghiên cứu dịch tễ học,ít dùng trong chẩn đoán lâm sàng.

Xét nghiệm không xâm lấn

• Tìm kháng nguyên trong phân: có kết quả khá chính xác,giúp theo dõi điều trị nhiễm vi khuẩn H.pylori.
• tìm vi khuẩn HP :giúp phát hiện hoạt động sống (sinh men urease) của H.pylori.

7. Có cần điều trị vi khuẩn HP không và điều trị bằng cách nào?

 Nếu vi khuẩn HP làm xuất hiện các triệu chứng lâm sàng (đau bụng, đầy hơi, khó tiêu, nôn ói…) thì việc điều trị vô cùng quan trọng nhằm làm giảm nguy hại mà nó mang lại. Việc điều trị diệt HP khi bị viêm, loét dạ dày, tá tràng là rất cần thiết nhằm ngăn ngừa các biến chứng như xuất huyết tiêu hóa, thủng dạ dày và ung thư dạ dày.

Việc điều trị diệt vi trùng H.pylori  có khó khăn, thường phải phối hợp ít nhất 3 loại thuốc để điều trị. Nhiều loại kháng sinh dùng điều trị diệt vi trùng H. pylori đã bị đề kháng.

• Các loại thuốc để loại trừ H. pylori: thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị nhiễm H. pylori là hợp chất Bismuth kết hợp với Metronidazole ,Tetracyclin,Amoxycillin kèm theo thuốc ức chế bơm proton.
• Các loại thuốc để làm giảm axit trong dạ dày: thuốc giảm axit có thể giúp làm giảm bớt triệu chứng và giảm đau
• Thử nghiệm H. pylori sau khi điều trị: theo dõi hơi thở hoặc thử nghiệm phân có thể xác nhận vi khuẩn H. pylori không còn hiện diện trong cơ thể và điều trị đã thành công.

8. Phòng ngừa viêm loét dạ dày do nhiễm khuẩn HP bằng cách nào?

Hiện nay chưa có vacxin phòng bệnh viêm loét dạ dày-tá tràng do H.pylori. Do đó việc  phòng ngừa đường lây lan của vi khuẩn H.pylori là cần thiết :

• Hạn chế dùng chung dụng cụ ăn uống trong gia đình như chung bát nước chấm, hạn chế gắp thức ăn cho nhau.
• Lưu ý khi ăn uống tại các hàng quán ven đường vì thức ăn và dụng cụ ăn uống có thể không đảm bảo vệ sinh.
• Nên diệt trừ ruồi, muỗi, gián, chuột; giữ gìn vệ sinh chén đũa sạch sẽ, ngâm các dụng cụ ăn uống trong gia đình trong nước sôi.
• Không hôn trẻ, mớm đồ ăn cho trẻ nhỏ.
• Các vật nuôi như chó, mèo cũng là nguồn lây nhiễm vi khuẩn Helicobacter Pylori nên cần vệ sinh sạch sẽ cho thú cưng.

Hạn chế ăn đồ sống như rau sống, gỏi hay thức ăn lên men như mắm tôm, mắm ruốc vì các loại thực phẩm này thường không được vệ sinh sạch sẽ, dễ gây các bệnh đường tiêu hóa, trong đó có nhiễm khuẩn HP.

9. Vì sao nên làm xét nghiệm Hp tại BVĐK Long An?

Bệnh viện Đa khoa Long An là đơn vị y tế chuyên khoa với nhiều năm kinh nghiệm, được nhiều người tin tưởng và lựa chọn. Khi đến và thực hiện làm xét nghiệm Hp, nếu có kết quả xét nghiệm H.pylori dương tính tại bệnh viện, bạn sẽ cực kỳ yên tâm, tin tưởng bởi :

• Bệnh viện có hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại, máy 4D,nội soi, X – quang, test nhanh  xét nghiệm  phân tìm kháng nguyên ,xét nghiệm máu tìm kháng thể… cho ra các kết quả nhanh chóng, chính xác .
• Đội ngũ y bác sĩ chuyên khoa giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm trực tiếp thăm khám và hỗ trợ chữa trị mang lại hiệu quả, an toàn cho người bệnh.
• Phương pháp hỗ trợ chữa trị có sự kết hợp đông – tây y, vật lý trị liệu, phục hồi chức năng nhằm mang đến cho khách hàng một kết quả tốt nhất,…
• Chi phí phù hợp, niêm yết công khai theo quy định.

Tùy vào kết quả xét nghiệm mà bác sĩ đưa ra phác đồ cụ thể phù hợp với từng người. Do đó, khi xét nghiệm H.pylori dương tính, bạn hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để có hướng điều trị tốt nhất cho chính bản thân mình và người thân.